Grzybice, czyli mikozy, to część wad wywołanych przez grzyby chorobotwórcze. Grzybica może mieć różne sygnały oraz dotyczyć innych organów oraz tkanek, natomiast wszystkie spowodowane są przez tenże sam element – komórki grzybów. Najczęściej występującym patogenem jest grzyb Candidia albicans, który powoduje kandydozę (drożdżycę) skóry, błon śluzowych, i organów wewnętrznych.
Grzybica – charakterystyka
Najpopularniejszą lokalizacją jest grzybica stóp. Podaje się iż dotyka nawet 1/3 naszej społeczności. Z ponad 250 000 znanych gatunków grzybów tylko blisko 200 należy do grzybów chorobotwórczych, czyli może wywołać dolegliwość u człowieka. Należy pamiętać, iż to, co najczęściej kojarzy nam się z pojęciem „grzyby”, czyli borowiki, maślaki oraz podgrzybki (tzw. grzyby kapeluszowe), nie jest etiologią grzybicy. Zjedzenie muchomora skutkuje zatruciem pokarmowym, i nie infekcją grzybiczą, do której doprowadzi za to inwazja jednokomórkowych czy rozgałęzionych grzybów z grupy pleśniaków (Zygomycetes), workowców (Ascomycetes), podstawczaków (Basidiomycetes) czy grzybów niedoskonałych (Deuteromycota). Częstotliwość występowania grzybicy, również jej ciężkich formie, jest szersza niż dawniej. Jest toż swego typu cena, którą płaci ludzkość za rozwój medycyny oraz inne sposoby leczenia poważnych wad. Zwłaszcza narażone na grzybicę są osoby: z przeszczepionym narządem (leczone immunosupresyjnie), przyjmujące środki przeciwnowotworowe, kortykosteroidy, antybiotyki o dużym spectrum działania, żywione pozajelitowo (czyli dożylnie). Również dolegliwości, takie jak cukrzyca i zakażenie wirusem HIV, zwiększają ryzyko nastąpienia grzybicy.
Grzybica – rodzaje
Grzybice można rozłożyć na pierwsze oraz wtórne. Te pierwsze uczą się u ludzi zdrowych przed chorobą oraz spowodowane są najczęściej przez gatunki, takie jak: Histoplazma capsulatum (dolegliwość określa się więc histoplazmoza), Coccidioides immitis (kokcydioidomykoza), Cryptococcus neoformans (kryptokokoza). Grzybice wtórne, czyli takie jakie nakładaja się na dolegliwość podstawową – do których zakwalifikować można aspergilozę (Aspergillus Spp.), kandydozę (Candida Spp. – grzyby candida) oraz zygomikozę (Zygomycetes) występują u ludzi, którzy z jednych powodów mają osłabiony układ odpornościowy. Także można rozpoznać grzybice egzogenne, czyli spowodowane grzybami pochodzącymi ze otoczenia zewnętrznego (np. gleba, zwierzęta), i grzybice endogenne, których etiologią są grzyby saprofityczne jamy ustnej czy przewodu pokarmowego. Saprofity żyją sobie spokojnie w organizmie każdego z nas, trzymane w ryzach przez układ odpornościowy, natomiast w wypadku zachwiania się równowagi ustroju (spadek odporności organizmu) mnożą się bez opamiętania oraz potrafią spowodować sygnały chorobowe. Inny podział grzybic to podział na grzybice powierzchowne – dotyczy skóry, błon śluzowych, paznokci – i grzybice głębokie, czyli takie w jakich zaatakowany są organy wewnętrzne człowieka.
Grzybica – rodzaje grzybów
Grzyby to organizmy tworzące odrębne królestwo obok królestwa roślin oraz zwierząt. Wykonane są z jednej komórki lub z grzybni, która jest skupiska rozgałęzionych nici zwanych strzępkami. W odróżnieniu od bakterii mają jądro, więc należą do Eucaryota. Nie mają zazwyczaj chlorofilu oraz oczywiście jak zwierzęta są cudzożywne, zazwyczaj saprofityczne – rozkładają martwą materię organiczną. Podobnie jak rośliny, mają ścianę komórkową. Jak widać, wiążą w sobie cechy organizmów zwierzęcych oraz roślinnych. Źródłem zakażenia grzybicą są zakażone zwierzęta oraz ludzie, gleba i zainfekowane przedmioty. Pewne gatunki, np. Candida albicans, wchodzą w skład odpowiedniej flory fizjologicznej człowieka, czyli należą do stałych „mieszkańców” organizmu, a atakują dopiero w czasie spadku odporności organizmu. Najczęściej dochodzi do zakażenia dermatofitami – Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton- atakują skórę, paznokcie oraz włosy. Także grzyby drożdżopodobne (Candida albicans) potrafią skutkować zmiany skórne (zwłaszcza w pachwinach) i zmiany na błonach śluzowych.
Sygnały grzybicy
Grzybicę łatwo zidentyfikować – powoduje świerzbienie, zaczerwienienie skóry, brzydki zapach z ust, zmianę wyglądu paznokci oraz włosów. Poza tym zakażenie grzybem mówi również coś o swym organizmie odpornościowym – grzyby atakują osoby osłabione, po przebytych dolegliwościach oraz z przewlekłymi chorobami. Grzyby nie atakują zdrowego organizmu, chyba iż są elementy temu sprzyjające. Takimi elementami są: atopia, schorzenia rogowacenia, wykorzystywanie antybiotyków, dolegliwości naczyń obwodowych, otarcia naskórka, bycie w jednych środowiskach zwiększających wrażliwość na zarażenie – żołnierze, sportowcy, osoby uczęszczające na basen oraz saunę.
Leczenie grzybicy
Najczęstsza formę grzybicy to grzybica stóp, którą można leczyć z powodzeniem samemu w domu. Zalecane środki na grzybicę stóp to: Steper oraz Scholl. Po zakończonej kuracji dobrze jest przestrzegać zasad higieny: nie korzystać z cudzych butów, ręczników oraz przyrządów, nie chodzić boso, nosić przewiewne obuwie. Grzybica paznokci może ale nie musi przenieść się z grzybicy stóp. W takim przypadku należy wykorzystać środki na grzybicę paznokci bez recepty. By pokonać grzybicę od środka warto rozpocząć od przewodu pokarmowego, bo tylko tam natężenie grzybów jest największe.
