Olej z czarnuszki ma wielu wartości zdrowotnych, dzięki czemu znalazł wykorzystanie jak środek m.in. na wrzody oraz liczne alergie. Z zmianie w kosmetyce jest używany jak lekarstwo na trądzik lub łupież. I w kuchni znalazł wykorzystanie jako dodatek nadający potrawom korzenny smak. Sprawdź, jakie zadanie ma olej czarnuszkowy oraz kiedy go wykorzystywać.
Olej z czarnuszki (Oleum Nigellae Sativae) ma wielkie wartości zdrowotne, które docenili już władcy starożytnego Egiptu, dlatego został nazwany „złotem faraonów”. Nic dziwnego – olej z czarnuszki zawiera mnóstwo prozdrowotnych substancji: w blisko 85 proc. składa się z nienasyconych kwasów tłuszczowych, na które zwracają się: kwas linolowy (omega-6) – blisko 60 proc., kwas oleinowy (omega-9) – blisko 25 proc. oraz kwas alfa-linolenowy (omega-3) – blisko 1 proc. Poza tym olej z czarnuszki zawiera witaminę E, beta-karoten, sterole, biotynę, liczne mikroelementy i przeciwutleniacze. Natomiast najważniejszym związkiem znajdującym się w oleju z czarnuszki jest tymochinon – składnik olejku eterycznego nasion czarnuszki, dzięki któremu olej wykazuje działanie przeciwzapalne (porównywalne z aktywnością aspiryny w ilości 100 mg/kg), przeciwbólowe, a również ochronne ma miąższ nerek oraz wątroby. Natomiast co najistotniejsze, dzięki niemu olej z czarnuszki, podobnie jak same nasiona, wykazuje potencjalne działanie przeciwnowotworowe.
Olej z czarnuszki a rak
Olej czarnuszkowy, podobnie jak nasiona czarnuszki, z jakich jest tłoczony, ma potencjalne działanie antynowotworowe. Z licznych badań – laboratoryjnych oraz na zwierzętach – wynika, iż olej z czarnuszki przyczyniał się do śmierci komórek nowotworowych czy do zahamowania ich wzrostu. Jak przekonują amerykańscy naukowcy, olej hamował wytwarzanie komórek nowotworowych włókniakomięsaka (nowotworu skóry oraz tkanki podskórnej). Z kolei egipscy naukowcy w 2012 roku odkryli, iż wyciąg z oleju czarnuszkowego zmniejszył żywotności komórek raka wątroby, i w 2014 roku saudyjscy badacze doszli do wniosku, iż wyciąg z nasion oraz olej z czarnuszki zdecydowanie zmniejszyły żywotność komórek ludzkiego raka płuca. Także w wykonanych badaniach olej z czarnuszki przyczynił się do zahamowania oraz śmierci komórek rakowych jelita grubego, białaczki, raka piersi oraz wielu różnych nowotworów. Wszystko zwłaszcza dzięki ww. związkowi o nazwie tymochinon. Także z badań tureckich naukowców wynika, iż wykorzystywanie oleju czarnuszkowego przed naświetlaniem oraz przez 10 dni po nim, chroniło szczury przed szkodliwymi skutkami radioterapii.
Olej z czarnuszki na wrzody oraz różne dolegliwości żołądkowe
Na Swym Wschodzie olej z czarnuszki znalazł zastosowanie jako sposób na liczne dolegliwości żołądkowe, takie jak nieżyt żołądka, grypa żołądkowa, refluks i wrzody żołądka oraz dwunastnicy. Wartości antywrzodowe zostały potwierdzone naukowo. Z doświadczeń wynika, iż olej z czarnuszki jest efektywny w usuwaniu Helicobacter pylori – bakterii, która jest pewną z etiologii dolegliwości wrzodowej. Naukowcy podzielili 88 chorych z niewrzodową niestrawnością na 4 grupy, które otrzymały różne kombinacje klarytromycyny i/lub amoksycyliny (antybiotyki), omeprazolu (środek wykorzystywany w leczeniu m.in. dolegliwości wrzodowej dwunastnicy oraz żołądka) oraz olej z czarnuszki. Z doświadczeń wynika, iż olej z czarnuszki ma wartości porównywalne do łącznego stosowania wszelkich trzech preparatów.
Olej z czarnuszki zmniejsza stopień cholesterolu oraz cukru we krwi
Z badan klinicznych wynika, iż olej powoduje ważne zmniejszenie poziomów glukozy, prolaktyny, a również trójglicerydów oraz cholesterolu. Nadmiar tychże dwóch ostatnich substancji w organizmie prowadzi do wzrostu miażdżycy, a dalej do wad układu sercowo-naczyniowego, takich jak dolegliwość niedokrwienna serca lub zawał. Z kolei dzięki temu, iż olej z czarnuszki zmniejsza stopień glukozy, może zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 2. Także olej okazał się dobre w wypadku zakażenia przywrą Schistosoma mansoni (schistosomatoza), wpływając na poprawę funkcji wątroby oraz systemu odpornościowego zmienionych w infekcjach S.mansoni.
Olej z czarnuszki łagodzi sygnały zaburzeń alergicznych
Z badań klinicznych wynika, iż olej z czarnuszki łagodzi sygnały zaburzeń alergicznych, takich jak katar alergiczny, sygnały astmy oskrzelowej, egzema atopowa. 152 pacjentom z tymi zaburzeniami podawano kapsułki zawierające 500 mg oleju. Po czasie leczenia olejem istotnie malały kliniczne sygnały dolegliwości, zwłaszcza u dzieci (u 80 proc. z nich sprowadzał się katar sienny, złagodzeniu ulegały sygnały astmy). Analizowania sugerują, iż olej że być środkiem pomocniczym w leczeniu chorób alergicznych.
Olej z czarnuszki – wykorzystanie w kuchni
Olej z czarnuszki ma lekko gorzki, intensywny korzenny zapach, a jego barwa przechodzi od miodowej do ciemnobrązowej. W kuchni że być wykorzystywany tylko na zimno (obróbka termiczna niszczy prozdrowotne substancje w nim zamknięte), jako dodatek do sałatek, zup, sosów, twarogów, kasz itp. Potrawom tym nadaje korzenny smak. Olej z czarnuszki najlepiej trzymać w zaciemnionej butelce w temperaturze 5-10 stopni C przez 3 miesiące od otwarcia.
